Dog Day Afternoon [1975]

Ekran karşınına oturup bu film hakkında söylenenleri düşündüm.Banka soygunu, Pacino...Neler olabilceğini düşündüm.Sora önyargıları gene bir kenara bıraktım.

Hemen filme geçelim.Tamamen plansız bir şekilde 3 kişi bankayı soymaya girişirler.Daha olayın başlangıcında bu sayı 2 ye düşer ve zaten eli ayağı birbirine girmiş olan sözde hırsızlarımız, olayı daha da karmaşık hale getirirler.Bankada zaten para yoktur.Ellerinde tüfekle öylece ortada kalırlar.Yapıkcak şey kendini korumaktır.Ama herşey bunlarla sınırlı kalmıyor tabi.İşin içine polisler dahil oluyor ummadık bir anda ve ortalık daha fazla karışıyor.Film özel bir film oldugundan dolayı daha fazlasını anlatmak istemiyorum.Zaten birazdan filmin geneline dokundurma yaparken, bişeyler daha yazmış sayılcağımdan dolayı.

Filmi ilk defa izledim.Bu tür filmleri izleyerek '' ben 1980 lerden öncesini izlemem'' tabularımı yıkmayı düşünüyorum ve aynen öylede oluyor.1972 (sanırsam) de gerçekleşmiş gerçek bir olayın üstünden zaman geçmeden konu almışlar.Herzaman olan klasik banka soygunlarından biraz farklı bence;

Filmin tamamına yakını bir bankada geçiyor.Sabahtan akşama kadar süren bir film senaryosu var zaten.Ama öyle bir konu işleme tarzı varki, klasik dialogların dışına çıkılmış olmasının yanında sahnesel komikliklerde eklenmiş ve sıkıntıyı ortadan kaldırmışlar.

Homo ilişkisi ise ayrı bir garipti.Tabi birazdan değinmek üzere su anda konusunu kapatıyorum ama Pacino neler yaptı öyle ya!Konuya deişik bir boyut kazandırmak istemişler, başarılı olmuşlar ama söyle bir ustalık var burda.Filmin önüne geçirmemişler.Gerektiği yerde kesmesini bilmişler.

Film genelinde dikkat ederseniz silah kullanımı yok.Bu neyi çağrıştırdı bana? Güncel filmlerde, banka soygunu olsun, aksiyon olsun tarz farketmeksizin silah kullanımı gayet basit.Adamlar her sahnede sigara yakar gibi silah çekip ateş ediyorlar.Ama bu çok farklı.Filmin ortalarında dışarı doğru kör bir atış yapıyorlar silahla ve o sahneden sonra ortalıgın nasıl karıştığını gördünüz.Filmin sonundada silah atışı var ama burayı açıklayamayacağım.Sonuçta silah atışı çok önemli bir öge olarak kullanmışlar.

Filmin genelinde, silahlardan,polislerden,paradan,mekandan çok yetenek ve konusmalarla işi bitirmişler.Demek istediğim film oyuncuları ön plana sunan, bunun sayesinde prim yapan bir film olmuş.Tabi bunun yanına banka soygununu ve azcık silah ögesi ekleyince tadından yenmez bir film haline gelmiş.Bunların yanında, inanılmaz bir doğallık var.Hani bankaya girdiklerinde bir planları yok, nasıl yapcaklarını bilmiyorlar.Kaçış planı desen o hiç yok.Polisler geldiğinde ne konuscaklarını yada nasıl hareket edeceklerini tamamen o anda alıyorlar gibi.Gerçekten bu yapmacık durmuyor ve aksine filmin içine sokuyor sizi.Direk olarak filmi etkileyebilceğinizi düşünüyorsunuz.Ben olsam bunu böyle yapmazdım, ben olsam şunun üstünden ilerlerdim gibi yorumlar yapabiliyorsunuz.

Film hakkında biraz fazla şey söylemiş olcam ama klasikleşmemiş bir tarzı var.Hani bunu izledikten sonra size söyleyebilirim ki, ben bu tarzda başka bir film daha izlemedim.Bankaya girip, soygun yapamamak...Ama özelliği soygun yapıyormuş havasını size yaşatmasıdır.zaten.

Artık yeter! Al Pacino hakkında bişeyler yazmam gerekiyor ve belki bu bölüm başlı başına bir yazı olmalı.Bu filmi oynadıgında kendisi tam 32 yaşındaydı.Film dünyasında böyle bir filmde oynamak için düşük bir yaş.Sonuçta neresinden bakarsanız bakın eğer bu film IMDB den 8.2 aldıysa bunun 3.5 kadarı direk al pacinonundur.Neyse devam edelim, aslında bende bir bakıma al pacinoya göre genç sayılıyorum.İzlediğim ilk filmi; daha doğrusu izleme şansı buldugum, HEAT di.O filmden yukarıya doğru çıkmaya başladım.Yani bu tam olarak 1995 yılını gösteriyor.Ondan öncesini bilmiyordum ve o şartlara göre değerlendirmesini yapıyordum.Bu tür filmlerini mesela 'Scent of a Woman,' 'Donnie Brasco' den sonra neden Al Pacino'nun bir evsane olduğunu anladım.Yok gerçekten, başlarda ilk sinemayla ilgilendiğim zaman (2000 yılı) Al Pacino'yu klasik oyunculardan biri sanırdım.Ama daha sonra yavas yavas oturdu, o dönemlerde basit filmlerde oynaması bana bu izlenimi kazandırdı.Bu aynı 93 doğumlu birinin Michael Jordan'ı 2001 yılında izlemesine benziyor.Şu filmdeki mimiklerine bir bakarmısınız lütfen? Dudaklarının yana doğru seğirmesi, gözünün heycanlandığı zaman kırpması inanılmaz bir olay.Rol için yapmıyor, sanki doğal bişeymiş gibi yapıyor.Hele bakışlarındaki o canlılık yok mu.1975 yılını yaşayanlar ve bu filmi o zamanlarda izleme fırsatı bulanlar için altın değerinde bir fırsatmış.2000-2009 lu yıllarda ben böyle bir performansı bir tek Daniel Day-Lewis de gördüm.Kendisinin hayranı oldugundan kaynaklanıyor olabilir yada ''oyunculuk'' kavramını nasıl bir üst seviyeye taşıdığına şahit oldugumdan olabilir (jack nicholson da vardı, johnny depp de) ama bu çok ayrı bişey.Kendisi hakkında söylenecek söz bulamıyorum ama;

keşke Righteous Kill de oynamasaydı, keşke 88 Minutes de oynamasaydı yada keşke Gigli de yan rol almasaydı.İşte bu zamanlar ancak Jordan ın 2001 li yıllarını anlatır gibi açıklayabiliriz.Şunu benimsedim, çok filmde değil, keşke senaryo seçerek oynasaydı.Geçmişe bakıyorum neler oynamış, ama bir tane bile gereksiz rol almamış, bir tane filmde bile filmin arkasında kalmamış Jack Nicholson.Konuyu biraz fazla uzattım ama artık burası bitiş noktasıydı.Burdan söylemem gerekiyor ki, gerek Al Pacino olarak, gerek uzunluk olarak, tatilin şu son günlerinde ''baba'' serisini izlemeye hazırım.Çok zor birşeyi yapmam gerekiyor biliyorum ama ''baba'' filmini nasıl analiz etcem çok merak ediyorum.Sanırsam o bir ''scientific Term Paper'' tarzında olacak.

Filmin sonu ise inanılmaz olmuz.Tek kelimeyle inanılmaz.Filmin bir basamak daha ve bir basamak daha yükselmesini sağlayan bir son olmuş.Gene inanılmaz basit bir şekilde hazırlanmış ve buram buram doğallık kokan bir son.Kesinlikle izlenmesi gerekiyor.

Filme geri dönersek.Benim notum 10/8.4 gibi bir not olacak.Neden?Son ederece doğal bir konu, inanılmaz bir oyunculuk, süper geride kalmış ama benim bahsetmeye çalıştığım ayrıntılar, süper duygu..Daha fazla ne aranabilir 1975 yapımı bir filmden? Heleki eğer ben bu yazıyı 2009 yılında yazıyorsam?

UnjustLucifer